Co musisz wiedzieć o alergiach?
Chociaż alergie są powszechnym problemem zdrowotnym, tak naprawdę tylko nieliczni mają choćby podstawową wiedzę na ich temat. Po specjalistyczne informacje najlepiej udać się do lekarza, ale warto wiedzieć więcej także na co dzień!
Czym są alergie?
Alergie to reakcja układu immunologicznego na substancje, zwane alergenami, które normalnie są nieszkodliwe dla organizmu. Objawy alergii mogą być różne, od łagodnych, takich jak kichanie, swędzenie i wysypka, po ciężkie, takie jak zapaść anafilaktyczna, która może zagrażać życiu.
Historia alergii sięga starożytności, ale dopiero w XIX wieku zostały one formalnie opisane i sklasyfikowane. Pierwszy przypadek alergii został opisany przez Rzymian, którzy zauważyli, że ludzie mogą mieć reakcję skórną na kontakt z roślinami. W 1906 roku austriacki pediatra Clemens von Pirquet użył po raz pierwszy terminu „alergia” do opisania reakcji organizmu na substancje, które normalnie są nieszkodliwe.
Jakie są przyczyny alergii?
Alergia to reakcja naszego organizmu na substancje, z którymi zetknął się wcześniej i na które wykształcił odpowiedź immunologiczną. Często występują one w środowisku, w którym żyjemy, takie jak pyłki roślin, sierść zwierząt, kurz czy grzyby. Jednakże, nie każdy organizm będzie na nie reagował alergicznie.
Przyczyny alergii leżą w naszym układzie odpornościowym. W organizmie alergika substancje, które dla innych osób nie są szkodliwe, traktowane są jako wrogie. Układ odpornościowy wtedy wytwarza przeciwciała, a następnie uwolnione zostają związki chemiczne, takie jak histamina. To właśnie one powodują objawy alergii, takie jak kichanie, wodnisty katar, łzawienie oczu lub wysypka skórna.
Najczęściej spotykanymi alergenami są:
- Pyłki roślin, takie jak trawy czy drzewa, pojawiające się w określonych porach roku
- Sierść i ślina zwierząt, takie jak koty, psy czy konie
- Kurz i roztocza, gromadzące się np. w materacach czy dywanach
- Grzyby i pleśnie, rozwijające się w wilgotnych pomieszczeniach
- Pokarmy, takie jak orzechy, mleko, jaja, gluten czy owoce morza
Istnieją również czynniki genetyczne wpływające na skłonność do alergii. Jeśli jedno z rodziców cierpi na alergię, istnieje większe ryzyko, że dziecko również na nią zachoruje.
Diagnostyka alergii
Podstawowym krokiem w diagnostyce alergii jest wywiad lekarski. Pacjent opowiada o swoich objawach, czasie ich występowania oraz o czynnikach, które mogą wpływać na ich nasilenie. Następnie lekarz przeprowadza badanie fizykalne, które umożliwia wykluczenie innych chorób, których objawy mogą przypominać objawy alergii.
Kolejnym etapem jest testowanie skórne. Polega ono na wprowadzeniu alergenu pod skórę pacjenta i obserwowaniu reakcji organizmu. Test skórny jest wykonywany na przedramieniu lub plecach. Wynik testu odczytuje się po 15-20 minutach – w miejscu wkłucia pojawia się zaczerwienienie i obrzęk.
Alternatywną metodą, która polega na wykrywaniu obecności przeciwciał IgE w surowicy krwi, jest test RAST. Jest on mniej inwazyjny niż test skórny, ale wciąż wymaga pobrania krwi. Wynik testu RAST jest bardziej precyzyjny niż testu skórnego, ale jest droższy i wymaga więcej czasu na otrzymanie wyniku.
W przypadku niejednoznacznych wyników testów skórnych i RAST, lekarz może zastosować test prowokacyjny, który polega na podaniu pacjentowi niewielkiej ilości alergenu. Jest to metoda wymagająca wykwalifikowanego personelu i specjalistycznego sprzętu, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia ciężkiej reakcji anafilaktycznej.
Jakie rodzaje alergii?
- Alergia na pyłki
Alergia na pyłki to jedna z najczęstszych alergii sezonowych. Objawy to przede wszystkim kichanie, wodniste oczy, a także świąd nosa i gardła. Pyłki drzew, traw i kwiatów mogą wywoływać te objawy, a ich intensywność zależy od regionu i pory roku.
- Alergia na kurz
Alergia na kurz jest również powszechna i może objawiać się katarze, kaszlem i wysypką. Protoplasty kurzu domowego, takie jak składniki odchodów roztoczy lub fragmenty ich ciał, są najczęstszymi źródłami alergenów. Regularne sprzątanie, pranie pościeli i użycie odkurzacza z filtrem HEPA może pomóc w zmniejszeniu objawów alergii na kurz.
- Alergia na sierść zwierząt
Reakcja alergiczna na sierść zwierząt jest spowodowana białkami obecnymi w łuskach skóry, ślinie i moczu zwierząt. Objawy mogą obejmować katar, swędzenie, wysypkę i astmę. Unikanie kontaktu z futrem i higieniczne utrzymanie zwierząt mogą pomóc w zmniejszeniu objawów.
- Alergia pokarmowa
Alergia pokarmowa to reakcja organizmu na określone składniki pokarmowe, takie jak mleko, jajka, orzeszki ziemne, ryby, owoce morza i gluten. Objawy alergii pokarmowej obejmują m.in. nudności, wymioty, biegunkę, skurcze brzucha i wysypkę. Unikanie alergenów i stosowanie odpowiedniej diety mogą pomóc w kontrolowaniu objawów.
- Alergia na leki
Alergia na leki jest reakcją organizmu na określone leki, takie jak penicylina, aspiryna, leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Objawy obejmują m.in. pokrzywkę, obrzęk, skurcz oskrzeli i wstrząs anafilaktyczny. W przypadku alergii na leki konieczna jest bezzwłoczna interwencja medyczna.
Jakie są objawy alergii?
Objawy alergii mogą wystąpić natychmiast lub po kilku godzinach od ekspozycji na alergen.
Najczęstsze objawy alergii to:
- Katar, wodnisty katar i kichanie – to najbardziej charakterystyczne objawy alergii sezonowej.
- Łzawienie i swędzenie oczu – często towarzyszące katarowi, ale mogą pojawić się także samodzielnie.
- Swędzenie skóry – objaw, który najczęściej towarzyszy alergii pokarmowej, ale może też wystąpić w przypadku reakcji na inne alergeny.
- Pokrzywka – czerwone, swędzące plamy na skórze, które pojawiają się po ekspozycji na alergen.
- Wysypka – objaw, który często towarzyszy pokrzywce lub może występować samodzielnie.
- Skurcze żołądka, bóle brzucha, wymioty i biegunka – typowe objawy alergii pokarmowej.
Leczenie alergii
Metody leczenia alergii są różnorodne i zależą od rodzaju alergii oraz nasilenia objawów. Najczęściej stosowaną metodą leczenia alergii są leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają reakcję organizmu na alergen. Leki te można kupić bez recepty, ale zawsze warto skonsultować się z lekarzem, który dobierze odpowiedni preparat i dawkowanie.
Partnerzy serwisu: Focus Dental Clinic – focusclinic.pl, Leczenie bezzębia
Najnowsze wpisy
Wejdź na naszego bloga i sprawdź najnowsze artykuły o alergiach!

Czy alergolog może się reklamować?
Reklama i promocja usług medycznych, w tym świadczonych przez alergologów, podlega ścisłym regulacjom prawnym. Z jednej strony prawo zakazuje…

Alergia na zwierzęta domowe – jak sobie z nią poradzić?
Czy czujesz swędzenie i kichanie, gdy jesteś w pobliżu kota czy psa? A może masz trudności z oddychaniem lub…

Diagnoza alergii – co warto wiedzieć przed wizytą u alergologa
Alergia jest jednym z najczęstszych schorzeń, na które cierpią miliony ludzi na całym świecie. Dotyka zarówno dzieci, jak i…

Alergia a sport, czyli jakie dyscypliny uprawiać?
Wielu alergików zastanawia się, czy mogą aktywnie uprawiać sport, nie obawiając się reakcji alergicznych. Dobrą wiadomością jest to, że…

Test na nietolerancję pokarmową – czy warto go wykonać?
Coraz więcej ludzi zgłasza powtarzające się dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak bóle brzucha, wzdęcia czy nadmierne wytwarzanie gazów. Wiele z…